مشکل محاسبه در فایده‌گرایی: نقد و بررسی نظریه جی.جی.سی اسمارت

Authors

  • محسن جاهد استادیار گروه فلسفه دانشگاه زنجان
  • محمدحسین ارشدی بیدگلی کارشناسی ارشد فلسفه اخلاق دانشگاه زنجان
Abstract:

فلسفه‌ی اخلاق شامل سه حوزه­ی فرااخلاق، اخلاق هنجاری و اخلاق کاربردی است. فایده‌گرایی یکی از دیدگاه­های مهم مطرح در حوزه­ی اخلاق هنجاری است که معیار درستی اعمال انسان را بر سود و زیان پیامدهای آن و یا به عبارتی بر میزان خوشبختی­ ایجاد شده برای همه­ی افرادی که تحت تأثیر آن فعل قرار دارند، مبتنی می­سازد. فایده­گران خود به دو گروه عمل‌محور و قاعده‌محور تقسیم می­شوند. دسته­ی نخست به میزان خیر یا خوشبختی­ای که هر عمل در یک موقعیت خاص ایجاد می­کند توجه کرده و گروه دیگر به میزان خیر یا خوشبختی که یک اصل یا قاعده به همراه دارد نظر دارند. جی.جی.سی اسمارت یک پراگماتیست و حامی فایده­گرایی عمل­‌محور است. در این نوشتار کوشیده­ایم که پس از بیان اصول مورد قبول فایده­گرایان برخی از اشکالات مطرح شده به مسأله محاسبه­ی پیامدهای اعمال را مورد بررسی قرار داده و پاسخ­های ارائه شده از سوی اسمارت به آنها را بیان کنیم. اسمارت برای پاسخگویی به این انتقادات به جای محاسبه­ی پیامدها از مقایسه­ی دو «وضعیت کلی» سخن به میان می­آورد و با این کار صورت مسأله را پاک می­کند. وی می­کوشد تا با تمایز میان دو نوع محاسبه یعنی محاسبه­ی پیامدهای یک عمل و ارزیابی و محاسبه­ی اعمال ممکن پیش­رو و همچنین با توسل به مثال «امواج آبگیر» و نیز توسل به «قواعد سرانگشتی» برای مواردی که ضرورت توسل به قواعد احساس می­شود، به کلیه­ی انتقادات وارد شده بر محاسبه در فایده­گرایی پاسخ دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مشکل محاسبه در فایده گرایی: نقد و بررسی نظریه جی.جی.سی اسمارت

فلسفه ی اخلاق شامل سه حوزه­ی فرااخلاق، اخلاق هنجاری و اخلاق کاربردی است. فایده گرایی یکی از دیدگاه­های مهم مطرح در حوزه­ی اخلاق هنجاری است که معیار درستی اعمال انسان را بر سود و زیان پیامدهای آن و یا به عبارتی بر میزان خوشبختی­ ایجاد شده برای همه­ی افرادی که تحت تأثیر آن فعل قرار دارند، مبتنی می­سازد. فایده­گران خود به دو گروه عمل محور و قاعده محور تقسیم می­شوند. دسته­ی نخست به میزان خیر یا خوش...

full text

بررسی و نقد نظریه امنیتی‌ساختن

    امنیتی‌ساختن، نظریه‌ای است که از سوی مکتب کپنهاگ به منظور تحلیل مسائل امنیتی ارائه شده است. این نظریه بر اساس مفهوم اقدام گفتاری شکل گرفته و معتقد است که امنیت مفهومی مبتنی بر زبان می‌باشد و صرفاً پس از اظهارشدن به وجود می‌آید. نظریه امنیتی‌ساختن با طرح مفاهیمی همچون بازیگر امنیتی‌ساز، زمینه و مخاطب، مسائل مختلف مرتبط با این نظریه را در این چارچوب مورد بررس قرار می‌دهد. این نظریه بیشتر بر ...

full text

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

full text

بررسی و نقد نظریه حذف‌گرایی ماده‌باور

حذف‌گرایی ماده‌باور یکی از دیدگاه‌های مطرح در فلسفه ذهن است که بنا بر آن، روان‌شناسی عامیانه، به مثابه یک نظریه عرفی درباره رفتار انسان، نظریه‌ای کاذب است. یعنی، برخی یا تمام حالات ذهنی که روان‌شناسی عامیانه پیش می‌نهد، تحقق ندارند و از امری واقعی در عالم خارج حکایت نمی‌کنند. بنابراین، از نظر حذف‌گرایان، روان‌شناسی عامیانه باید کنار گذاشته شده و با روان‌شناسی علمی جایگزین شود. در این مقاله با ب...

full text

بررسی و نقد نظریه احساس‌گرایی آلفرد آیر

نظریه احساس‌گرایی یکی از مهم‌ترین و در عین حال افراطی‌ترین نظریات غیرشناختی در حوزه اخلاق محسوب می‌شود. این نظریه از طرف آلفرد آیر (1910 ـ 1989) و تحت تأثیر آموزه‌های حلقه وین و فلاسفه تحلیلی کلاسیک دوره اول نظیر: فرگه، راسل، مور و ویتگنشتاین به مهم‌ترین نظریه اخلاقی قرن بیستم مبدل شد. این نظریه معتقد است که اخلاق چیزی جز ظهور احساسات و عواطف فردی نیست. چنین نگرشی به اخلاق صرف نظر از ازاله عقلا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 14

pages  195- 216

publication date 2014-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023